Soạn bài dấu chấm lửng và dấu chấm phẩy

[adminbao]

I. DẤU CHẤM LỬNG
Câu 1. Tác dụng của dấu chấm lửng :
a. Dùng để biểu thị ý liệt kê chưa kết => nhấn mạnh còn nhiều nhân vật, anh hùng trong lịch sử không thể kể ra hết được
b. Dùng để biểu thị lời nói đứt quãng vì quá mệt và hoảng sợ.
c. Làm giãn nhịp câu văn chuẩn bị cho sự xuất hiện của một từ ngữ biểu thị nội dung bất ngờ ngoài dự đoán => tạo sự dí dỏm, hài hước.
Câu 2. Công dụng của dấu chấm lửng
- Tỏ ý còn nhiều sự vật, hiện tượng chưa liệt kê hết.
- Thể hiễn chỗ lời nói bỏ dở hay ngập ngừng, ngắt quãng.
- Làm giãn nhịp điệu câu văn, chuẩn bị cho sự xuất hiện của một từ ngữ biểu thị nội dung bất ngời hay hài hước, châm biếm.

II. DẤU CHẤM PHẨY
Câu 1. Dấu chấm phẩy dùng để :
a. Đánh dấu ranh giới giữa các vế của một câu ghép có cấu tạo phức tạp. Trường hợp ngữ liệu a, là câu ghép có cấu tạo đẳng lập, mỗi vế có thể tách thành câu đơn dấu chấm phẩy ngăn cách các vế câu => không thể thay dấu chấm phẩy thành dấu phẩy.
b. Phân cách các ý lớn được liệt kê trong câu. Không thể thay dấu chấm phẩy thành dấu phẩy. Nếu được thay bằng dấu phẩy, các ý đó sẽ nhập lại thành một ý lớn, chứ không phải là các bộ phận riêng biệt có giá trị độc lập ngang nhau nữa.
Câu 2. Công dụng dấu chấm phẩy :
- Đánh dấu ranh giới giữa các vế của một câu ghép có cấu tạo phức tạp.
- Đánh dấu ranh giới giữa các bộ phận trong một phép liệt kê phức tạp.

III. LUYỆN TẬP
Câu 1.
a. Biểu thị lời nói bị đứt quãng do sợ hãi
b. Biểu thị câu nói bị bỏ dở do không tiện nói hết, không cần nói hết cũng hiểu được ý định diễn đạt.
c. Dùng để biểu thị ý liệt kê chưa hết : muốn nói còn nhiều thứ khác nữa trong cuộc sống đời thường.

Câu 2.
a. Dùng để ngăn cách hai vế câu trong câu ghép đẳng lập. Mỗi vế câu có thể tách ra thành một câu đơn.
b. Dùng để ngăn cách hai vế trong câu ghép có cấu tạo phức tạp.
c. Dùng để ngăn cách hai tập hợp từ có quan hệ song song ( mỗi tập hợp từ là một cụm C – V làm phụ ngữ cho động từ “nói”.)
Câu 3. Đoạn văn :
Ví dụ :
Không gian yên tĩnh bỗng bừng lên những âm thanh của dàn hòa tấu, bởi những khúc lưu thủy, kim tiền… du dương, trầm bổng, réo rắt mở đầu đêm ca Huế. Các can hi cất lên những khúc điệu Nam nghe buồn man mác như nam ai, nam bình, nam xuân; những điệu lí thể hiện nỗi mong chờ hoài vọng như lí hoài xuân, lí hoài nam…