ĐÓNG VAI NGƯỜI DÂN KỂ LẠI EM BÉ THÔNG MINH
Hà, năm nay ta đã 60 tuổi, sống ở làng cả đời  chưa bao giờ ta thấy hãnh diện về làng mình đến vậy! Cũng bởi làng đã  sinh ra cho đất nước một vị quan Trạng thần đồng thông minh tài trí.
   Cách đây chừng mấy tháng, có một vị quan, mình mặc áo gấm đỏ, cưỡi  con ngựa trắng rất đẹp đi qua làng. Lúc ngang thửa ruộng của hai cha con  quan Trạng bây giờ - lúc đó còn là một cậu bé vô danh - liền dừng ngựa  hỏi về số đường cày con trâu cày được trong một ngày. Trong khi ông bố  đứng ngẩn người, không trả lời được thì cậu bé đang đứng bên cha nhanh  chóng hỏi vặn lại về số bước mà ngựa của vị quan kia đi được trong một  ngày làm cho quan phải thua cuộc. Nghe cậu bé trả lời xong, không hiểu  vì kinh ngạc hay vì mừng rỡ mà vị quan kia há hốc mồm, trợn tròn mắt.  Suy nghĩ giây lát, quan bèn hỏi han tên tuổi, địa chỉ làng xã quê quán  của hai cha con rồi phi ngựa đi luôn. Mãi về sau mọi người mới hay vị  quan lúc đó chính là sứ giả vua sai đi khắp nơi tìm người tài cho đất  nước. Nay gặp cậu bé của làng ta thông minh, sắc sảo hơn người, đoán  biết là nhân tài nên về bẩm báo lại với vua.
 
   Tuy đã nghe thuật lại rất kĩ về cuộc đối đáp đó nhưng nhà vua vẫn  còn chưa tin lắm vì cậu bé còn quá nhỏ. Nếu là ta chắc cũng chẳng tin  ngay. Thế là vua quyết định thử tài.
   Độ dăm hôm sau, làng ta được vua ban cho ba thúng gạo nếp với ba  con trâu đực, ra lệnh phải nuôi làm sao cho ba con trâu ấy đẻ thành chín  con, hẹn năm sau phải đem nộp đủ, nếu không thì cả làng phải tội. Làng  ta như gặp phải hoạ lớn. Các cuộc họp lớn nhỏ lần lượt diễn ra nhưng mãi  vẫn chưa tìm ra cách giải quyết tốt đẹp, hợp lí. Bởi vì ai cũng biết,  trâu đực thì làm sao mà đẻ được! Không hiểu nhà vua có ý gì? Có người  còn bi quan, nói hay Ngài có ý bắt cả làng phải chết!
   Thế rồi chuyện đến tai chú bé con trai người thợ cày. Chú liền bảo với cha:
   - Chả mấy khi được lộc vua ban, cha cứ thưa với làng giết thịt hai  con trâu và đồ hai thúng xôi nếp để mọi người ăn một bữa cho sướng  miệng. Còn một con trâu và một thúng gạo, ta sẽ xin làng làm phí tổn cho  cha con ta trẩy kinh lo liệu việc đó.
   Người cha lo sợ nên không đồng tình với con. Nhưng thấy chú bé cứ  nằng nặc bảo thế cũng đành tin và vội ra đình trình bày câu chuyện với  dân làng. Các bác thử nghĩ xem liệu làng có tin không? Đương nhiên mọi  người vẫn còn ngờ vực. Dù cậu bé rất nhanh ý, làng đã biết tiếng, nhưng  việc lớn thế này, làm sao giao cho cậu ta được? Cuối cùng, chuyện cũng  xong khi hai cha con viết giấy cam đoan. Thế rồi, trâu được ngả ra đánh  chén.
Sau đó, hai cha con khăn gói lên kinh thành. Nhờ tài trí thông minh của  mình, cậu bé đã tìm cách lẻn vào sân rồng, lừa cho vua tự nói ra sự vô  lí trong yêu cầu của mình. Nhờ vậy mà đã giúp cả làng ta thoát tội lại  được một bữa đánh chén no say.
   Đã biết tài trí cậu bé nhưng vua vẫn muôn thử lần nữa. Lần này vua  bắt cậu làm một mâm cỗ chỉ bằng một con chim sẻ. Cậu cũng đáo để không  kém khi yêu cầu nhà vua mài cho mình con dao thịt chim chỉ bằng một cái  kim may. Đến lần này thì vua và triều thần thực sự thán phục tài trí  cậu. Nhà vua ban thưởng cho hai cha con rất hậu.
   Lúc bấy giờ, có nước làng giềng luôn nhăm nhe xâm lược bờ cõi nước  ta. Để dò xem bên mình có nhân tài không, họ sai sứ đưa sang một cái vỏ  ốc vặn rất dài, rỗng hai đầu, đố làm sao xâu một sợi chỉ mảnh xuyên qua  đường ruột ốc. Vua quan trong triều bấy giờ không ai biết làm thế nào  giải được câu đố oái oăm. Các đại thần vò đầu  bứt tai mãi cũng chẳng  được. Bao nhiêu quan Trạng, nhà thông thái được triệu vào cung đều lắc  đầu bó tay. Cuối cùng triều đình mời sứ thần ra ở công quán để có thời  gian đi hỏi ý kiến cậu bé của làng tôi.
Khi viên quan mang dụ chỉ của nhà vua đến, cậu đang chơi sau nhà.  Nghe nói việc xâu chỉ vào vỏ ốc, cậu chỉ hát lên một câu:
   Tang tình tang! Tính tình tang 
  Bắt con kiến càng buộc chỉ ngang lưng 
  Bên thời lấy giấy mà bưng 
  Bên thời bôi mỡ, kiến mừng kiến sang 
Tang tình tang... 
   rồi bảo cứ theo cách ấy mà làm.
   Viên quan vui sướng, vội vàng trở về tâu vua. Vua và các quan trong  triều nghe nói mừng như mở cờ trong bụng. Quả nhiên con kiến càng đă  xâu được sợi chỉ xuyên qua đường ruột ốc trước con mắt thán phục của sứ  giả nước láng giềng.
 
   Thấy được tài năng của cậu bé, vua liền phong cho cậu là Trạng  nguyên. Người lại cho xây cung điện ở ngay cạnh cung vua để dễ bề hỏi  han. Hôm nay là ngày quan Trạng vinh quy bái tổ, làm rạng danh dòng họ  và quê hương.
   Ngàn đời nay, học hành vẫn là cái gốc của tài năng và danh vọng. Ta  hi vọng rằng con cháu làng mình sẽ lấy quan Trạng làm gương mà phấn đấu  học hành!
                 
Em hãy đóng vai Thạch Sanh trong truyện Thạch Sanh để kể về cuộc đời của mình
Tôi  là Thạch Sanh. Chắc mọi người đều nghe câu chuyện kể về tôi rồi. Bây  giờ tôi đã lấy công chúa Quỳnh Nga và lên ngôi vua. Đôi khi tôi lại nhớ  về kỉ niệm, tôi đã quen hoàng hậu của tôi như thế nào… 
 Sau  khi nghe lời người anh kết nghĩa – Lí Thông trốn vào rừng, tôi trở lại  đời sống như trước đây: một mình, không cha mẹ, người thân. Một sáng,  tôi cầm cung và rìu đi săn. Bỗng, tôi nghe tiếng la hét trên cao. Ngước  nhìn, tôi giật mình vì thấy một con đại bàng khổng lồ đang quắp một cô  gái. Không do dự, tôi rút tên bắn vào cánh con đại bàng. Nó không chết,  chỉ bị thương thôi. Lần theo dấu máu. tôi đến tận hang đại bàng trú ngụ.  Tôi định xuống hang cứu cô gái nhưng hang quá sâu. Nghĩ rằng, con đại  bàng cần phải trị thương, chưa làm gì được cô gái nên tôi trở về nhà,  nhờ Lí Thông giúp đỡ.
  Kẻ ác đã bị trừng trị, còn tôi và hoàng hậu sống rất vui vẻ, hạnh phúc.
 Tôi  nghe dân làng nói Lí Thông đang làm quan, hắn mở hội mười ngày ngay gần  làng. Hôm đó là ngày cuối cùng. Tôi đến hội, gặp hắn, tôi kể hết mọi  chuyện. Lí Thông mừng quýnh lên, hắn nói cho tôi biết, cô gái bị đại  bàng quắp chính là công chúa Quỳnh Nga – con gái yêu của đức vua. Hắn  còn khoe rằng: vua tin hắn, sai hắn đi tìm công chúa. Hắn mở hội để nghe  ngóng tình hình. Hắn thúc tôi đưa đến chỗ công chúa. Tôi liền dẫn hắn  và cả một đội lính vào rừng, đến nơi ở của con đại bàng.
    Đến  nơi, hắn và bọn lính sợ chết nên không dám xuống. Tôi liến bào hắn ở  trên, giữ dây thừng để tôi trèo xuống hang. Tôi cầm đuốc đi sâu vào  hang, có hai ngả rẽ, tôi đi thẳng vào lối giữa. Đi được một đoạn, tôi  thấy một cô cái bị nhốt trong cái lồng rất to. Nhìn dáng vẻ kiêu sa và  bộ váy áo lộng lẫy, tôi đoán đây là công chúa. Nàng nhìn tôi bằng đôi  mắt đẫm nước đầy vẻ ngạc nhiên. Tôi tự giới thiệu mình là Thạch Sanh,  đến đây để cứu công chúa. Theo chỉ dẫn của công chúa, tôi tìm đến được  phòng của đại bàng. Sở dĩ công chúa biết đường vì nàng đã bỏ trốn nhưng  không thành.
 Con  ác thú đang nằm trên một tảng đá lớn, nó có vẻ rất đau đớn. Phát hiện  ra tôi, nó vùng dậy giao chiến. Con đại bàng này sống lâu, đã thành tinh  nên có phép thuật. Sau một hồi giao tranh dữ dội, con quái vật bị tôi  hạ gục bằng một mũi tên vào cổ. Tôi chạy về chỗ công chúa, dùng rìu đập  tan xích sắt, giải thoát cho nàng. Ra cửa hang, tôi gọi Lí Thông thả  thừng xuống. Nhưng khi công chúa thoát ra rồi, Lí Thông đã cắt đứt dây,  lấy đá lấp cửa hang, nhốt tôi lại…
 Chuyện  sau đó thì mọi người đã biết. Giờ tôi không muốn nhắc lại nữa. Dù sao  kẻ ác cũng đã bị trừng trị, còn tôi và hoàng hậu sống rất vui vẻ, hạnh  phúc.
 Đúng là "ác giả ác báo".
 Tôi vốn là một hoàng  tử con nhà trời, nhưng vua cha muốn tôi có những trải nghiệm cuộc sống  thực tế dưới trần gian để trưởng thành hơn, cũng là để khảo nghiêm cuộc  sống của người dân nơi hạ giới nên đã cho tôi đầu thai vào kiếp người.  Nhưng cuộc sống dưới trần thế này không phải cuộc sống nhung lụa, hòa  quang như khi còn trên thiên đình mà tôi trở thành một con người hoàn  toàn khác với cuộc sống khác, đó là cuộc sống nghèo khó, thiếu thốn tình  thương phải tự mình mưu sinh. Hơn thế nữa, lần đầu tôi được tiếp xúc  với những con người, tốt có, xấu có và phải vượt qua được hết những thử  thách vua cha đặt ra tôi mới đạt được hạnh phúc thực sự.
Tên dưới trần thế của tôi là Thạch Sanh,  tôi sinh ra trong một gia đình nghèo, bố mẹ làm nghề tiều phu, tuy  nghèo nhưng bố mẹ luôn giành cho tôi những tình cảm thương yêu, quan tâm  nhất. Nhưng bất hạnh thay, khi tôi vừa mới lên mười thì bố mẹ đều ra  đi, tôi trở thành một đứa trẻ mồ côi sống cô đơn ở một vùng núi đá hẻo  lánh. Gia tài bố mẹ để lại cho tôi chỉ là một căn lều lụp xụp, rách nát  vốn chẳng thể che chắn hết những trận mưa, và một chiếc rìu để tôi có  thể kiếm sống. Cuộc sống khó khăn, bất hạnh là vậy nhưng tôi không hề  chán nản buông xuôi, ngược lại tôi luôn nỗ lực, phấn đấu lớn lên, trở  thành một chàng trai khỏe mạnh, cao lớn.
Cuộc sống của tôi có lẽ cứ như vậy trôi  qua nếu như không có cuộc gặp gỡ với Lí Thông, một tay buôn rượu. Khi  gặp tôi thấy khỏe mạnh hắn ta đã tính toán để mang tôi về làm giàu cho  mẹ con hắn, còn chủ động kết nghĩa huynh đệ với tôi. Lúc ấy tôi không hề  biết được âm mưu thực dụng của hắn ta mà vô cùng cảm động vì từ nhỏ tôi  đã sống quá cô đơn, ngoài bố mẹ thì hắn ta là người đầu tiên quan tâm  đến tôi. Vậy là không hề suy tính mà đi theo hắn về nhà, với sức khỏe  của tôi công việc làm ăn của Lí Thông ngày càng phát đạt, hắn ta lúc nào  cũng ăn nói ngọt ngào làm tôi lầm tưởng hắn ta thực sự coi tôi là anh  em.
Năm ấy, trong làng có một con xà tinh  tác oai tác quái, đến kì hạn ba tháng người dân lại phải mang đến trước  miếu của nó một thanh niên khỏe mạnh để cho nó tu luyện. Và lần này đến  lượt Lí Thông, thế là mẹ con hắn đã toan tính mang tôi rat hay thế cho  hắn, nói với tôi là trông trước miếu giúp hắn một đêm. Lúc ấy trong cảm  nhận của tôi hắn là một người anh em tốt nên việc nhờ vả này đâu có ích  gì. Đến tối tôi mang rìu ra canh trước cửa miếu, khi tôi đang thiu thiu  ngủ thì bỗng hiện lên một con xà tinh khổng lồ, nó quấn lấy tôi và xiết  chặt. Không hề nao núng, tôi vung rìu lên chiến đấu với nó, cuối cùng  chặt đầu nó và mang về nhà. Khi thấy tôi về nhà mẹ con Lí Thông đã ngạc  nhiên lắm vì chắc mẩm tôi đã nằm trong bụng xà tinh. Khi biết sự tình,  mẹ con Lí Thông đã nói đó là vật nuôi của nhà vua, nay tôi chém Xà tinh  thì thoát không khỏi tội chết, và nói tôi hãy trốn đi. Và nghiễm nghiên  Lí Thông mang đầu xà tinh đi nhận thưởng.
Tôi vẫn không hề hay biết mà trở về típ  lều nhỏ trước đây mình sinh sống. Vào buổi sáng nhiều ngày sau đó, khi  đang chẻ củi thì tôi nghe thấy tiếng kêu cứu của một cô gái, ngẩng đầu  lên nhìn thì ra cô gái bị đại bàng tinh quắp mang đi. Tôi đã lần theo  đường bay của đại bàng đến một hang núi, đến trước cửa động đang định  xông vào cứu người thì bị địa bàng tấn công, như lần trước tôi cũng giết  được đại bàng, khi định xuống cứu thì Lí Thông cũng vừa đến nơi, nghe  nói người bị bắt là công chúa và ai cứu công chúa sẽ được nhà vua trọng  thưởng. Một lần nữa Lí Thông lừa tôi xuống hang đại bàng cứu công chúa,  tôi ngay lập tức đồng ý. Khi công chúa lên đến nơi thì hắn ta lấy đá lấp  cửa hang, để tôi không thể lên. Lúc bấy giờ tôi mới biết lòng dạ thâm  độc của Lí Thông.
 Tôi đã đi xung quanh hang động để tìm  cửa ra thì vô tình cứu được con trai của vua thủy tề, sau đó được vị vua  này ban cho cây đàn thần. Tôi mang theo đàn thần trở về túp lều của  mình, nửa đêm hôm đó oan hồn của xà tinh và đại bàng đã đã lấy trộm bảo  vật trong cung cấm, vu oan cho tôi, tôi bị giam vào trong ngục, buồn  chán tôi mang cây đàn ra đánh thì có người mang tôi đến diện kiến nhà  vua. Lúc này công chúa nhìn tôi và nói với vua cha rằng chính tôi đã cứu  nàng. Nhà vua đã chọn tôi làm phò mã còn mẹ con Lí Thông thì bị trừng  phạt thích đáng.
 Không lâu sau đó, mười tám nước chư hầu  đã kéo quân xâm lược, nhà vua đã giao cho tôi trọng trách cầm quân đánh  giặc. Khi ra trận tôi dùng cây đàn thần vua thủy tề cho để làm tê liệt ý  chí chiến đấu của quân giặc. Khi đã giành đc thắng lợi tôi còn mang  liêu cơm thần ra để thiết đãi quân chư hầu, ban đầu chúng tỏ vẻ coi  thường lắm vì liêu cơm rất nhỏ mà quân sĩ đến vài chục vạn người. Nhưng  liêu cơm ăn bao nhiêu cũng không hết, quân chư hầu bấy giờ mới tâm phục  khẩu khục và không dám sang xâm phạm nữa. Cũng từ đó tôi và công chúa  Quỳnh Nga sống hạnh phúc mãi mãi.
Đóng vai nhân vật Lang Liêu kể lại truyện Bánh chưng bánh giày.
Bài làm:
Ta  là Lang Liêu, vốn là con trai thứ mười tám của vua Hùng. Gia đình ta  rất nghèo. Vì mẹ mất sớm, nên một mình ta lủi thủi với ruộng vườn để làm  ra hạt lúa, củ khoai nuôi thân. So với các hoàng tử khác, ta là kẻ ít  được sự nuông chiều của vua cha. Cũng nhờ sự siêng năng cần cù mà ta  luôn gặp may mắn, hạnh phúc trong cuộc đời.
Số  là, một hôm cha gọi tất cả các con và triều để chầu, cha nói rằng lâu  nay thấy người không được khoẻ, có thể cái chết đến ngày một ngày hai,  nên người có ý định truyền ngôi báu. Vua cha phán rằng:
- Tới ngày lễ Tiên Vương, ai làm vừa lòng ta thì ta sẽ cho người ấy ngôi báu để tiếp tục xứng đáng sự nghiệp của tiền nhân.
Những  hoàng tử anh em của ta mặt mày hồng hào, quần áo sang trọng hớn hở ra  về. Còn ta, với bộ quần áo bạc phếch mưa nắng quê kệch trở về nhà trong  nỗi buồn và những ý nghĩ rối như tơ. Biết làm sao đây khi trong tay chỉ  có cái cày, mảnh ruộng và các thứ tầm thường của con nhà nông? Ta nhìn  những cái vựa chứa lúa vàng óng, nhìn những bó hành củ và những miếng  thịt heo ướp muối treo trên bếp mà lắc đầu chán nản. Ta không nghĩ tới  và cũng không dám nghĩ tới ngôi báu của vua cha, nhưng ta chỉ sợ phụ  lòng cha già, phụ lòng các đấng Tiên Vương mà ta kính quý.
Trong  lúc các anh em đang lên rừng xuống biển tìm của ngon vật lạ thì ta trằn  trọc suốt đêm này qua đêm khác. Một hôm, ta thiếp đi thì thấy thần hiện  lên báo mộng. Thần nói với ta là lấy chính những sản phẩm mà mình làm  ra để làm bánh. Thần bày cho làm hai thứ một loại hình vuông một loại  hình tròn, bên ngoài là gạo nếp và bên trong là thịt mỡ, hành...
   Đến ngày lễ, giữa khói nhang thơm lừng,  trên bàn thờ của các đấng tiên Vương là biết bao thứ sơn hào hải vị,  những nem công chả phụng. Toàn là những món quý hiếm mà chỉ có vua chúa  mới được thưởng thức.
Vua cha nếm tất  cả các món với thái độ điềm tĩnh, nhưng đến cái mâm gỗ sơn son của ta  thì người cầm từng chiếc bánh lên và suy nghĩ rất lâu. Rồi người tươi  tỉnh mặt mày gọi các quần thần lại chia mỗi người mỗi miếng. Ai cũng tấm  tắc khen ngon. Vua cha của ta nói:
-  Lang Liêu quả là người con có hiếu. Nó làm cái bánh tròn này là tượng  trưng cho Trời, cái bánh vuông là tượng trưng cho Đất. Các thứ thịt mỡ,  đậu, lá vông và nếp gạo đều là sản phẩm của Đất Trời. Lá vông bọc ngoài  còn muôn nói đến sự đùm bọc, chắc nó nghĩ đến cái bọc trứng kì diệu mà  ông bà tố Tiên Rồng của chúng ta đã đẻ ra.. Lang Liêu thật xứng đáng cho  ta chọn đế đẹp lòng các vị Tiên Vương. À, ta cũng đặt tên hai loại bánh  này là bánh chưng và bánh giày đó!
Ta đã nói đến các cháu về sự lên ngôi của ta như thế. Đứa cháu đích tôn đã nói với những đứa khác rằng:
   - Các em hãy noi gương ông nội, ông lên  ngôi không phải xuất thân từ một vị hoàng tử sung sướng mà từ nhưng  người nông dân chăm chỉ làm lụng. Tuy ông nghèo nhưng tình cảm hiếu thảo  với vua cha và các Tiên Vương thì thật là đáng quý. Chúng ta phải theo  gương ông không phải ỷ thế con cháu nhà vua mà quên lao động, quên sống  sao cho có đạo đức.
- Vậy là kể từ dạo đó, tết nào trong nhân dân cũng làm bánh chưng bánh giày hả ông? - Một cháu hỏi ta.
- Đúng vậy, kể từ hôm lên ngôi ta đã truyền trong dân gian tục lệ ấy - Ta nghiêm trang nói với các cháu ta những lời như thế!